Gaz yapıcı nitelikte olan gıdaların tüketimi bazı kişilerin sindirim sistemini negatif yönde etkileyebiliyor.
Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Serdar Akça, mekanik veya beslenme hataları neticesi gelişen, bağırsak düğümlenmesi ve tedavisi hakkında veri (bilgi) verdi.
Kimi gıdalar sindirim sistemini zorlayabiliyor
Doğru beslenme, sağlıklı bir hayat sürmenin kilit noktalarından biridir. Tüketilen gıdaların içeriği ise kimi vakit sindirim sistemini zorlayabilmektedir. Özellikle rafinoz adı verilmekte olan şekeri içeren fasulye, mercimek, bezelye, lahana, brüksel lahanası ve brokoli gibi gıdaların sindirimi bazı kişiler için zor olabilir. Şayet sindirim sistemi bunu sindirmek için yeterli değilse görevi ince ve kalın bağırsak içindeki bakteriler üstlenir. Tüketim sırasında aşırı gaz oluşabilir, bu gazın bağırsaklarda ilerlemesinde ve çıkışında zorluk olursa bağırsak düğümlenmesi gelişebilir.
Gaz yapıcı gıdaların etkileri kişiden kişiye değişiyor
Aş ertesi yaşanan şişkinlik hissi, çoğu vakit tuvalete çıkıldığında geçmektedir. Burada özellikle kişinin genel sıhhat durumu, bağırsaklarının anatomik yapısı ve karın içindeki duruşu önemlidir. Bu yapılanma kişiden kişiye farklılık gösterdiği için gaz yapıcı gıdaların her kişide bağırsak düğümlenmesine sebep olmayacağı unutulmamalıdır. Şayet ülser gibi sindirim sistemi problemleri varsa ya da bundan önce karın bölgesinde cerrahi işlem yapılmış ise bu kişiler beslenmelerine özellikle dikkat etmelidir.
Yaş ilerledikçe süt tüketimi azalıyor
Sütte mevcut bulunan laktoz, yaş ilerledikçe bazı kişilerde keyifsiz edici olabilir. Yaşla beraber vakit içinde kişilerin vücudunda süt şekerini sindirecek enzim azalmaktadır. Araştırmalar da laktoz intoleransının erişkin nüfusta yüzde 30 olduğunu göstermektedir. Bu sebepten ötürü yaşlandıkça vatandaşlar süt içmeyi azaltır çünkü süt içince oluşan gazdan keyifsiz olur. Böyle bir durumda süt miktarını keyifsiz etmeyecek seviyeye çekmek, yaş ilerledikçe de süt yerine yoğurt ve peynir tüketmek daha doğru olacaktır.
“Karnım balon gibi şişti” diyorsanız…
Sindirim sisteminin içerisindeki algı yapan sinirler, vücuttaki gazın size zarar verip vermeyeceğini belirlemektedir. İrritabl bağırsak sendromu olan kişilerde ise sinirlerin algısında bir arıza vardır. Esasen kişinin gaz problemi yoktur. Karnı balon gibi şişen kişilerin gaz sebebiyle şikayetleri varsa doktora giderek bunun nedenini araştırması ve doğru tedaviyi alması gerekmektedir.
Hazımsızlık ve şişkinliğe sebep olan faktörler
Sindirim sistemindeki gazın kişiyi ne ölçüde keyifsiz ettiği önemlidir. Çok fazla gazdan şikayet eden insanların çoğunda gercekleşen ölçümlerde bağırsakta olağan insanlardan daha çok gaz tespit edilmemiştir. Şayet hastanın sık sık yaşadığı şişkinlik ve gaz problemi varsa kesinlikle doktora danışmalıdır. Sindirim sistemine olması gerekenden çok hava kaçmasına sebep olan faktörler şöyle sıralanabilir:
Lokmaları yetersiz çiğnemek Yemeği çok büyük lokmalar halinde yutmak Hızlı yemek yemek Aş yerken konuşmak Midenin asit salgısında arıza olması Atrofik – kronik gastrit Çok fazla yağlı yemek tüketilmesi Protein tüketiminin günlük miktarı aşması İnce bağırsaklarda parazit varlığı Şeker veya karaciğer hastası olmak İleri vakalara cerrahi müdahale lazım geliyor
Çok fazla gaz oluşması durumunda mekanik bir etki olmaksızın bağırsak düğümlenmesi yaşanıyorsa bağırsak hareketlerini artıracak bazı manevralarla durum kontrol altına alınır. Şayet bağırsak düğümlenmesi bazen çok fazla ilerleyebilir ve kanamaya, duvarda incelmeye yol açabilir. Böyle durumlarda bağırsağı harekete geçirmek için cerrahi müdahale söz konusu olabilmektedir.