Antalya’nın Kumluca ilçesine bağlı Adrasan Mahallesi’nde 2014 yılında Antalya Müzesi Müdürü Mustafa Demirel başkanlığında Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü’nden Doç. Dr. Harun Özdaş ile Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Sualtı Arkeolojisi Ana Bilim Dalı’ndan Yrd. Doç. Dr. Hakan Öniz’in bilimsel danışmanlıklarında başlayan Doğu Roma Dönemi tabak batığı sualtı kazılarının 2016 yılı çalışmaları tamamlandı.
Muğla’nın Marmaris ilçesi Hisarönü Körfezi’nde batık çalışması yürüten Bodrum isimli araştırma gemisinde bulunan Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü’nden Doç. Dr. Harun Özdaş, batığın Türkiye kıyılarında yapılan ilk tabak batığı olma özelliğini taşıdığını söyledi. Çalışmanın Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dokuz Eylül ve Selçuk Üniversitesi tarafından yürütüldüğünü belirten Özdaş, 2 yıldan bu yana yürütülen çalışmalarda 100 sağlam, 300 kırık tabaktan oluşan bir koleksiyon elde edildiğini kaydetti.
“İstanbul’a ticari mal olarak götürülen bir koleksiyon olduğunu düşünüyoruz”
Tabakların dini içeriği olmadığını dile getiren Doç. Dr. Özdaş “Tabakların en önemli özelliği dini içeriği olmayan ,günlük hayattaki motifleri ve o dönemin yani biz bunu milattan sonra 12. yüzyılın sonları olarak kabul ediyoruz.Tabaklar büyük olasılıkla Suriye ve Kıbrıs’ta üretilen tabaklar bunlar. Büyük olasılıkla da İstanbul’a ticari mal olarak götürülen bir koleksiyon olduğunu düşünüyoruz. Tabakların içerisinde özel koleksiyonlar bulunmakta. Tabak henüz ıslak hamurken kazıma yöntemi ile bazı figür ve motiflerin oluşturulduğu sır altı kazıma ve boyama tekniği ile üretildiği görülüyor. Bunlardan değişik ölçüler karşımıza çıkmakta. Batığın diğer özelliği ise ana kayalarda olması yani geminin bir fırtına sonucunda kayalara çarparak koleksiyonun tahrip olduğu anlaşılıyor. Şu anda elimizde Bizans dönemine ait 12. yüzyılın en büyük tabak koleksiyonu var.”
Ana yükü tabak olan ve M.S. 12 yüzyıl Doğu Roma dönemine tarihlendirilen batıktan çıkarılan eserlerin tuzdan arındırma ve onarım işlemleri Antalya Müzesi Müdürlüğü’ndeki laboratuvarlarda sürdürülürken, sualtından çıkarılan tabakların Antalya Müzesi’nde sergileneceği belirtildi.
