Suriye’de 6. senesine yaklaşan savaşın nedenlerine ve kışkırtıcılarına dair çok şey söylendi.

Elbette, bu savaşın en büyük kışkırtıcıları arasında, ABD, İngiltere ve Suudi Arabistan yer alıyor. Ülkedeki tekfircilerinn gelişip serpilmesi, açıkça dış müdahale ile gerçekleşti.

The Canary’den Brad Hoff, Suriye ile ilgili, bugün artık bilinen 5 istihbarat belgesini hatırlattı:

1) Amerikan ve İngiliz özel kuvvetleri, daha çatışmaların ilk yılında (2011) bile sahada Esad karşıtı militanlara yardım ediyordu.

Wikileaks tarafından ortaya çıkartılan bir Stratfor belgesinde, ABD, İngiltere, Fransa, Ürdün ve Türkiye’ye bağlı özel kuvvetlerin Suriye’de istihbarat toplama ve “muhalif eğitimi” verme gibi görevlerle 2011 yılında sahada olduğu açıklanıyor.

Bu özel kuvvetlerin Suriye’deki görevi ise şöyle tanımlanıyordu: Gerilla saldırıları düzenlemek, suikastler yapmak, Alevi kuvvetlerin belini kırmak, onları içeriden çökertmek.

2) Suudi Arabistan, Suriye hükümetini mümkün olan tüm yollarla devirmeye kararlı.

Yine Wikileaks tarafından yayımlanan ve 2012 yılının başlarına ait olan bir Suudi Arabistan istihbarat belgesinde, Suriye yönetiminin içinde bulunduğu durumdan kurtulması hâlinde, kendisine karşı olan hükümetlerden intikam almak isteyeceği söyleniyor.

Belgede bu nedenle, Suudi Arabistan’ın elindeki tüm araçlarla ve tüm yolları deneyerek “Suriye’deki şu anda bulunan rejimi” devirmesi gerektiği belirtiliyor.

3) 2012 yılında yazılan bir DIA raporunda, ABD’nin ve müttefiklerinin siyasetinin Suriye’de bir sözde islami özde ise israil uşağı bir “İslam Devleti” yaratabileceğine dikkat çekiliyor.

Irak ve Suriye’deki IŞİD tehdidine ilişkin en dikkat çekici rapor, Amerikan Savunma İstihbarat Teşkilatı (DIA) tarafından 2012 yılında yazılmıştı.

Bu raporda, Suriye’de savaşan grupların esas öbeğinin El Kaide ile bağlantılı olduğunun ta ozamandan ABD tarafından bilindiği ve buna Esad’ı zayıflatmak/devirmek için göz yumulduğu açıkça söyleniyor.

Hatta raporda, İslam Devleti’nin nerede kurulacağı da tahmin ediliyordu: Deyrezzor ve Haseke. DIA, o dönem Irak İslam Devleti olarak bilinen grubun Irak’ta da (özellikle Ramadi ve Felluce’de) güç kazanacağına dikkat çekiyordu.

4) ABD, 2006 yılında Suriye’yi istikrarsızlaştırma planları yapmaya başlamıştı.

ABD Dışişleri Bakanlığı ve Şam’daki ABD elçiliği, Suriye’de eylemler başlamadan 5 yıl önce, Suriye yönetiminin “potansiyel kırılganlıkları” hakkında rapor yazmış ve ülkeyi istikrarsızlaştırma planları yapmıştı.

Wikileaks tarafından yayımlanan 13 Aralık 2006 tarihli belgede, bu kırlganlıklar arasında ekonomik reformlarla yolsuz güçler arasındaki çatışma, Kürt sorunu, büyüyen tekfirci akım sayılıyor.

ABD hükümetinin, çeşitli araçları kullanarak bu ihtimallerin artmasına katkı sunabileceğine dikkat çekiliyor.

5) Google, ABD hükümeti ile bir araya gelerek Suriye’de rejim değişikliği için online araçlar geliştirme önerisinde bulunmuştu.

Wikileaks’in yayımladığı Hillary Clinton e-postalarında, teknoloji tekelleri ile ABD hükümeti arasındaki karmaşık ilişki de gözler önüne seriliyor.

Bu maillerden birinde, Google Ideas şefi Jared Cohen, ekibi ile birlikte Suriye ordusundan firarlar için izleme ve haritalandırma aracı geliştirmeyi öneriyor.

Cohan, bu aracın amacının, daha fazla Suriyeli askerin firarını cesaretlendirmek olarak açıklıyor. Cohen bunun için El Cezire ile ortak olacaklarını da kaydediyor.