Şeytan cin miydi yoksa melek miydi? Eğer cin idiyse nasıl meleklere secde emri geldiğinde o da bu emre muhatap olmuştur? Eğer melek idiyse nasıl Allah’ın emrine baş kaldırmıştır?

Cevap: Kur’an-ı Kerim şöyle buyurmuştur: Hani biz meleklere “Âdem’e secde edin” diye buyurmuştuk. Bunun üzerine İblis dışında hepsi secde etmişti. O cinlerdendi ve rabbinin emrinden çıkmıştı. (Kehf 50). Ayetten anlaşıldığı gibi İblis melek değildi, cinlerdendi ve Allah’ın emrinin dışına çıktı. Başka bir yerde Yüce Allah şöyle buyurmuştur: “Cinleri daha önce dumansız ateşten yarattık.” (Hicr 27). Bu ayette cinlerin ateşten yaratıldığı ifade edilmiştir. Araf suresinin 12. ayetinde ise İblis’ten şu söz nakledilmiştir: “Ben ondan (Âdem’den) daha hayırlıyım. Çünkü beni ateşten yarattın, onu ise çamurdan yarattın.” Bu ayetlerin tümünden de anlaşılıyor ki şeytan cindir ve ateşten yaratılmıştır. Öte yandan Kur’an-ı Kerim melekler hakkında şöyle buyurmuştur: “Allah’ın kendilerine verdiği emre karşı gelmezler ve kendilerine emredilen şeyi yaparlar. (Tahrim 6)” Ayetten açık olarak anlaşılmaktadır ki melekler Allah’ın emrinin dışına asla çıkmazlar, günah işlemezler. Demek ki şeytan melek değildi; bu yüzden Allah’ın emrine karşı geldi. Sorunun birinci bölümünün cevabı budur. Ama sorunun ikinci bölümüne gelecek olursak; şeytan cin olduğu halde neden meleklere gelen secde emrinin muhatabı olmuştur? Burada baskın olan melekler olduğu için ayette “meleklere Âdem’e secde edin” ifadesini kullanmıştır. Bu şuna benzer: Diyelim ki okulun bahçesinde doksan dokuz öğrenci ile birlikte bir tane de öğrenci olmayan kişi varsa oradakilere “ey öğrenciler, gelin” diye hitap edilir ve o bir kişi de bunlarla birlikte çağrılır. Şeytan da etmiş olduğu ibadetler neticesinde meleklerin arasına girmişti, ama meleklerden değildi.