Yemen Cumhurbaşkanı Mansur Hadi’nin Ensarullah Hareketi’nin çoğulcu bir yönetim kurulması için öne sürdüğü şartları kabul ettikten hemen sonra istifaya zorlanması Suudi Arabistan’ın son manevrası olarak değerlendiriliyor.
Yemen’in başkenti Sana’da çatışmaların başladığı pazartesi gününden bugüne kadar yaşanan gelişmeleri derledik.
Geçtiğimiz hafta sonu, Cumhurbaşkanı Mansur Hadi’nin Bürosunun Başkanı Avad Ahmed Mübarek, Ensarullah Hareketi tarafından tutuklandı.
Ensarullah Hareketi, Mübarek’in Yemen’deki tüm siyasi grupların imzaladığı Ulusal Barış ve Katılım anlaşmasına darbe yapmaya çalıştığı için tutuklandığını açıkladı ve Mübarek’in bürosundan ele geçirilen belgeleri ve bazı ses kayıtlarını buna kanıt olarak gösterdi.
Pazartesi günü Yemen Cumhurbaşkanlığı Muhafızları ile Ensarullah liderliğindeki Halk Komiteleri arasında cumhurbaşkanlığı sarayı çevresinde çatışmalar başladı. Körfez medyası çatışmaları Ensarullah’ın darbe girişimi olarak yansıttı.
Cumhurbaşkanlığı Muhafızları Komutanının karargahtaki silahları silahlı Ensarullah karşıtı kabile güçlerine vermeye çalıştığını ve kendilerinin de buna engel olduklarını söyleyen Ensarullah Hareketi ise cumhurbaşkanlığı sarayını işgal etmediklerini, karargahtaki silahların yağmalanmasını önlemek için orada bulunduklarını açıkladı.
Suudi Arabistan liderliğindeki Körfez İşbirliği Örgütü olağanüstü toplandı ve Ensarullah Hareketi’ni meşru yönetime darbe yapmakla suçlayarak güçlerini saraydan ve başkent Sana’dan çekmeye çağırdı.
Ensarullah Hareketi Lideri Abdulmelik Husi, Körfez İşbirliği Örgütü’nün açıklamasıyla eş zamanlı olarak yaptığı konuşmasında ülkede yaşanan gelişmeleri ve kendi taleplerini açıkladı.
Cumhurbaşkanlığı Muhafızlarının çatışmalar sonrasında sarayın kontrolünü kaybetmesi üzerine Cumhurbaşkanı Mansur Hadi, Ensarullah liderleriyle anlaşma yaptı.
Yapılan anlaşma Ensarullah’ın cumhurbaşkanlığı sarayı ve çevresinden çekilmesini ve Avad Ahmed Mübarek’i serbest bırakmasını buna karşılık hükümetin de anayasa taslağında Ulusal Barış ve Katılım anlaşması doğrultusunda düzenlemeler yapmasını öngörüyordu.
ABD de yaşanan gelişmelerle ilgili olarak Körfez İşbirliği Örgütü’ne paralel bir açıklama yaparak Cumhurbaşkanı Hadi’ye destek verdi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, Husilerle İran arasında kaygı verici ilişkilerin bulunduğunu vurguladı ve Cumhurbaşkanı Hadi ile sürekli temas halinde bulunduklarını söyledi.
Fransız haber ajansı, anlaşmadan sonra Perşembe günü itibariyle Ensarullah güçlerinin başkent Sana’yı büyük ölçüde kontrolünde tutmaya devam etmekle birlikte cumhurbaşkanlığı sarayından çekilmeye başladığını ve hayatın normale döndüğünü duyurdu.
Ancak akşam saatlerinde önce Başbakan Halid el-Buhah’ın ardından da Cumhurbaşkanı Mansur Hadi’nin istifa ettiği bildirildi.
ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, Yemen Cumhurbaşkanının istifasından sonra Yemen kıyılarındaki askeri güçlerine alarm emri verdi.
Yemen’deki tüm grupların imzaladığı Ulusal Barış ve Katılım anlaşmasının uygulanması ile anayasa taslağında ülkenin 6 bölgeye ayrılmasını öngören madde, Ensarullah Hareketi ile Yemen hükümeti arasındaki en temel problemleri oluşturuyordu.
Ensarullah Hareketi, ülkedeki ağır sorunların çoğulcu bir yönetimle çözümlenebileceğini belirterek Ulusal Barış ve Katılım anlaşmasının öngörülen takvim doğrultusunda uygulanmasını istiyor ve hükümeti bu anlaşmayı uygulamamakla suçluyordu.
Ensarullah Hareketi ayrıca ülkenin 6 bölgeye ayrılmasını ülkeyi bölünmeye götürecek yabancı güçlere ait bir plan olduğunu öne sürüyor ve bunun anayasa taslağına eklenmesine karşı çıkıyordu.
Yemen Cumhurbaşkanı Mansur Hadi ile Ensarullah Hareketi arasında anlaşma yapıldıktan ve çatışmalar sona erdikten sonra Hadi’nin istifa etmesini Suudi Arabistan’ın baskısının bir sonucu olarak yorumlayan uzmanlar, Suudi yönetiminin Hadi’yi istifaya zorlayarak ülkeyi kaosa sürüklemek ve Ensarullah’ın kazanımlarına yok etmeye çalıştığını ifade ediyor.
El Arabiya televizyonu, Cumhurbaşkanı Hadi’nin istifasından sonra güneydeki dört kentin bundan sonra başkent Sana’dan emir almayı reddettiklerini açıkladığını duyurdu.
El Meyadin televizyonu ise istifa eden Cumhurbaşkanı Mansur Hadi yanlısı silahlı milislerin Aden kentinde cadde ve sokakları doldurduğunu bildirdi.
Yemen’de yaşanan bu gelişmelerin ardından Perşembe gecesi ge saatlerde Amerika’nın Yemen’de çatışan tarafları Barış ve Katılım anlaşmasına bağlı kalmaya çağırdığı bildirildi.