Süveyş Kanalı’nda “karaya oturan gemi” krizi yaşanıyor. Dünyanın en yoğun nakliye yollarından biri olan Süveyş Kanalı, karaya oturan dev konteyner gemisi sebebiyle trafiğe kapandı. Peki, dünya ticaretinin gözünün çevrili olduğu kanalın önemi ne?

Dev konteyner gemisi The Ever Given kum fırtınasına yakalandı ve Akdeniz’i Kızıldeniz’e bağlayan Süveyş Kanalı’nda karaya oturdu.

Süveyş Kanalı’nda karaya oturan geminin şirketi özür diledi
Yaklaşık dört futbol sahası büyüklüğünde ve 20 bin konteyner taşıma kapasitesine sahip, 220 bin tonluk gemi yüzünden Süveyş kanalı kilitlendi.
30’u petrol tankeri olmak üzere en az 200 gemi kanalda mahsur kaldı.

Türkiye’den yardım teklifi

Dünyanın en zorlu su yolu olan Türk Boğazları Bölgesi’nde yaklaşık 5 yıldır seyir, can, mal ve çevre emniyetini temin etmek amacıyla 7 gün 24 saat hizmet veren Nene Hatun gemisi, Süveyş Kanalı’ndaki kaza için göreve hazır.

Nene Hatun, Süveyş Kanalı’ndaki kaza için göreve hazır
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Süveyş Kanalı’ndaki kazayla ilgili, “Yardım önerimizi yaptık ve onlardan olumlu bir yanıt gelirse yardım götürürüz.” dedi.

Bakan Karaismailoğlu: Süveyş Kanalı’ndaki kazada ihtiyaç halinde yardıma hazırız
Geminin sahibi şirket özür diledi

Süveyş Kanalı’nda karaya oturan ve kanalın geçişlere kapanmasına neden olan kargo gemisi Ever Given’ın sahibi Japon Shoei Kisen şirketi, endişeye neden oldukları için özür diledi.

Geminin karaya oturmasından bir gün sonra şirketten yapılan açıklamada, “Büyük endişeye neden olduğumuz için içtenlikle özür diliyoruz” denildi.

Süveyş Kanalı’nda karaya oturan geminin şirketi özür diledi
Gemi içerisinde tamamı Hint uyruklu 25 mürettebatın bulunduğu, bu kişilerden yaralananın olmadığı açıklandı.

Gemi bugün yüzdürülecek

Süveyş Kanalı’nda karaya oturarak deniz trafiğinin durmasına neden olan “The Ever Given” isimli yük gemisinin akşam saatlerinde yüzdürülmesinin beklendiği duyuruldu.

Süveyş Kanalı’nda sıkışan gemi bugün yüzdürülecek
Mısır’da Panama bandıralı Evergreen Marine şirketi tarafından işletilen 400 metre uzunluğundaki Ever Given yük gemisi, hafta içinde Süveyş Kanalı’nın güneyinde çapraz olarak karaya oturarak deniz trafiğini durdurdu. Süveyş Kanalı’nı açma çalışmalarının ise yoğun bir şekilde devam edildiği ifade edildi.

Dünya ticaretinde kriz

Tüm bu yaşananlar, deniz ulaşımında mesafeleri oldukça kısaltan Süveyş kanalının önemini dünya gündemine taşıdı. Dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 12’sinin geçtiği Süveyş Kanalı tıkanınca yeni bir kriz kapıya dayandı.

Avrupa Uzay Ajansı Copernicus Sentinel-2 tarafından sağlanan uydu görüntüsü dünyanın en önemli kanallarından biri olan Mısır’daki Süveyş Kanalı’nda karaya oturan Evergreen isimli konteyner gemisini görüntüledi.

Ticaret trafiğinin durması, koronavirüs nedeniyle sıkıntı yaşayan lojistik hatlarındaki sorunları daha da derinleştirdi. Günlük yaklaşık 10 milyar dolar değerinde malzeme bu kanaldan geçiyor. Kanalın bir gün kapalı kalmasının maliyeti ise büyük.

Süveyş Kanalı İdaresinin verdiği bilgiye göre 2020 yılında kanaldan yaklaşık 19 bin gemi geçti. Kanal, küresel petrol, gaz ve lojistik sektörü üzerinde büyük bir etkiye sahip.

Yakıt tasarrufu için Avrupa’dan Asya’ya giden petrol ürünlerinin yüzde 20’si Süveyş Kanalından geçiyor. Çünkü bu en kısa güzergah.

Süveyş Kanalı’ndaki kapanma Avrupa’ya LNG sevkiyatını sekteye uğratıyor

Akdeniz ile Kızıldeniz’i birbirine bağlayan Süveyş Kanalı’nda yaşanan gemi kazası sonrası kanalın süresiz olarak deniz trafiğine kapanması Avrupa’ya sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sevkiyatını zora sokuyor. Kanal, Orta Doğu’dan Avrupa’ya giden LNG kargoları ve Akdeniz’den Asya’ya giden bazı kargolar için ana rota konumunda bulunuyor.

Geçen yıl kanal üzerinden Katar’dan Avrupa’ya haftada ortalama beş adet olmak üzere toplam 260’a yakın LNG kargosu gönderildi.

LNG ticaretinin yüzde 8’i Süveyş Kanalı’nda

Merkezi İskoçya’da bulunan araştırma ve danışmanlık şirketi Wood Mackenzie verilerine göre ise Süveyş Kanalı küresel LNG ticaretinin yüzde 8’ini oluşturuyor.

Kanalda karaya oturarak deniz trafiğinin durmasına neden olan dev “The Ever Given” gemisini kurtarma çalışmaları devam ederken, kanalın birkaç hafta boyunca kapalı kalma ihtimali, Avrupa’ya giden LNG kargoları için büyük risk oluşturuyor.

3 LNG gemisi geçmeyi bekliyor

Halihazırda, nisanın ilk haftasında Avrupa’daki LNG terminallerine varması planlanan ancak şu anda Süveyş Körfezi’nde Akdeniz’i geçmeyi bekleyen 3 dolu LNG gemisi bulunuyor.

Ayrıca, Umman Denizi’nden Süveyş Kanalı’na giden 1 milyon metreküp kapasiteli iki geminin daha mevcut şartlar altında Avrupa’ya ulaşması zor görünüyor.

“İki haftalık kapanma 2 milyon metreküp LNG sevkiyatını durdurabilir”

Rystad Energy Doğal Gaz ve Elektrik Piyasaları Başkanı Carlos Torres Diaz, yaptığı açıklamada, Avrupa’da artan hava sıcaklıklarıyla doğal gaz talebinin azalmaya başladığını ancak kıtada düşük yer altı depolama seviyelerini yenilemek için sürekli LNG tedarikine ihtiyaç olduğunu belirtti.

Süveyş Kanalı’ndan haftada ortalama 5 geminin geçtiğini ifade eden Diaz, “2 haftalık bir kapanma yaklaşık 2 milyon metreküp LNG’nin Avrupa’ya teslimatını erteleyebilir. En kötü senaryo olan 4 haftalık bir kapanmada ise yaklaşık 4 milyon metreküp kargo teslimatı gecikmiş olacak” bilgisini paylaştı.

Süveyş Kanalı’nın önemi nedir?

İnsan yapımı olan Süveyş Kanalı, 193 kilometre uzunluğunda. Kanal, 24 metre derinliğe, 205 metre de genişliğe sahip.

Kanaldaki tıkanıklık nedeniyle, birçok gemi rotasını değiştirdi. Petrol tankerlerinin nakliye ücretleri bu hafta neredeyse iki katına çıktı.

Çünkü diğer bir alternatif olan Ümit Burnu’nu dolaşmak gemilerin daha fazla yakıt harcaması anlamına geliyor.

Süveyş, Mısır’a 5 milyar 600 milyon dolar kazandırdı

Süveyş Kanalı, Mısır için önemli bir gelir kaynağı. Mısır ekonomisinin 3’üncü büyük döviz getirisini sağlıyor.

Kanal, 2020 yılında Mısır’a 5 milyar 600 milyon dolar gelir getirdi.

3 ülke Süveyş Kanalı’nı işgal etti

Süveyş Kanalı 1956 yılında Mısır tarafından kamulaştırıldı.

O dönemde Britanya, Fransa ve İsrail kanalı işgal etti. ABD, Sovyetler Birliği ve Birleşmiş Milletler’in müdahalesiyle 3 ülke geri çekilmeye zorlandı.

1975’te yeniden açıldı

Kanal, Haziran 1967’deki Altı Gün Savaşında da ağır hasar gördü ve 1973 Yom Kippur savaşına kadar kapalı kaldı.

Mısır, kanalın tam kontrolünü ele geçirdi ve Haziran 1975’te yeniden açıldı.